Trong cái lạnh của tháng ba Đà Lạt, tôi mon men theo con dốc nhỏ tìm đến nhà Sen, cô bạn học chung khoa báo chí trường Đại học Tổng Hợp Đà Lạt năm xưa. Căn nhà của ba mẹ con Sen nằm côi cút trong một con đường nhỏ sau lưng Hồ Than Thở. Sen ly dị được một năm nay, một mình gồng gánh đi làm ở Đài để nuôi hai bé: Thanh, 8 tuổi và Khoa, 5 tuổi. Chồng Sen mê rượu và hay đánh đập mấy mẹ con. Cứ nghĩ thương hai con lớn lên trong cảnh không cha, nên Sen cố sống và nhịn nhục. Nhưng rồi chồng Sen lại có người đàn bà khác. Anh ta hối thúc Sen làm thủ tục ly dị, chia nhà, chia con… Sen lặng lẽ chấp nhận mọi yêu cầu, và thầm mong mỏi một điều: được nuôi nấng hai con…
Đang miên man suy nghĩ về hoàn cảnh của Sen và chuẩn bị sẽ nói gì, kể chuyện gì vui cho bạn nghe, tôi chợt nghe tiếng trẻ nhỏ cười giòn tan. Thanh va Khoa đang phơi cơm nguội ngoài hiên, thấy tôi, Thanh cười giòn và gọi lớn:
– Cô My, Cô My, lâu quá! Mẹ ơi, cô My !
Thanh năm nay 8 tuổi. Tôi nghe Sen kể tuy nhỏ tuổi như vậy nhưng con bé rất ư “người lớn”. Hồi tòa còn đang xử ai sẽ được quyền nuôi con khi hai vợ chồng Sen ly dị, Sen đã khóc lên khóc xuống khi chồng Sen muốn mỗi người nuôi một đứa. Cực khổ mấy Sen cũng không ngại, chỉ ngại hai con lớn lên không có tình anh chị em, sợ con ở với dì ghẻ sẽ khổ… Thế rồi, tòa xử cho Sen được nuôi cả hai. Sen vui không tả siết và thật bất ngờ khi bà chánh án đến và đưa cho Sen coi một lá thư viết trên giấy học trò với những chữ to như gà mái. Đó là thư bé Thanh viết gởi cho bà chánh án, trong thư em kể cho bà nghe ba em hay đánh đập mẹ và tụi em thế nào, bỏ tụi em ở trường không đón về hoài, và rằng em chỉ có thể sống với mẹ và bé Khoa. Cuối thư em lấy mực lăn hai dấu tay nhỏ xíu của mình và của bé Khoa để làm ấn tín. Nhìn lá thư và chữ ký có một không hai của con, Sen bật khóc thành tiếng. Khóc cho tâm tình của con, khóc cho những khó khăn sắp tới của ba người và khóc cho phận mình.
Căn nhà của ba mẹ con Sen thật nhỏ, thật trống, nhưng ấm áp lạ thường. Khói bốc lên từ bình trà arteso mà bé Thanh pha để mẹ đãi khách, tiếng cười nói của Khoa làm tan đi cái thương cảm ảm đạm trong lòng mà tôi dành sẵn cho mẹ con Sen khi đặt chân đến cửa. Thanh mời tôi ăn cơm nguội, một món ăn chơi sang trọng của hai chị em nó. Cơm nguội Thanh làm thật ngon, vừa ăn, giòn tan, và không dầu mỡ. Không chờ tôi hỏi bí quyết, con bé sung sướng kể từng giai đoạn làm cơm nguội:
– Cơm nguội bỏ đi, cô phơi nắng nhé, xong thì bỏ lên chảo, cho chút dầu, chiên qua giống như cơm chiên, cho nước mắm, đường, và ớt vào, nêm vừa ăn.
Tôi khen con bé giỏi và đảm đang. Thanh cười nheo mắt, lém lỉnh đáp lại với giọng Bắc kì tếu táo:
– Thì cứ vất ra đấy thì nó phải tự thôi!
Nói xong, con bé quay sang dòm mẹ, dường như nó sợ trong lời nói đó có gì khiến Sen buồn và suy nghĩ nên vội nắm lấy tay Sen, nó đỡ lời ngay:
– Nhưng cũng phải có sự hổ trợ nữa Cô ạ !
Sen kể cho tôi nghe đôi lúc Sen có cảm tưởng bé Thanh giống như mẹ của Sen vậy. Nó lo cơm nước cho Sen khi Sen đi làm về, nó trông và dạy dỗ em Khoa những lúc Sen bận việc, thậm chí nó còn vun vén cho Sen, mong Sen tìm được một chỗ dựa tốt hơn. Tôi thấy vui và an tâm phần nào cho Sen vì thấy hai con của bạn quá ngoan, quá hiểu biết và hiếu thảo. Dường như Chúa luôn là một người ngộ nghĩnh trong việc sắp đặt cuộc sống con người, Chúa lấy đi của Sen hạnh phúc của một người vợ được chồng yêu thương chiều chuộng nhưng bù lại, Ngài cho Sen hai kho tàng quý giá, đó là bé Thanh và bé Khoa.
Sen không có Đạo, cả dòng họ bên Sen lẫn bên chồng cũ đều là cán bộ nhà nước, không ai biết Chúa. Nhưng thật lạ lùng, bé Thanh con Sen lại có một niềm ao ước kì quặc. Con bé ao ước được đi nhà thờ. Lần nào lên Đà Lạt chơi, tôi cũng rủ bé Thanh đi chơi loanh quanh, nhưng con bé lúc nào cũng từ chối. Vậy mà lần này khi đang nói chuyện và tỏ ý muốn đi dâng hoa cho Đức Mẹ để cầu nguyện cho người thân vừa bị tai nạn giao thông, con bé liền năn nỉ xin đi theo. Sen nói:
– Con bé lạ kì! Cứ đòi Sen dắt đi nhà thờ. Sen đâu có biết ai trong đó đâu.
Bé Thanh nhìn mẹ, nói lớn:
– Con thích đi nhà thờ. Con muốn đi lễ. Con muốn biết Chúa.
Tôi nổi da gà vì câu nói ngây thơ gọn lỏn của con bé. Là người theo Đạo bốn mươi mấy năm trời nhưng chưa khi nào tôi lại dám nói lớn tiếng, về Chúa, về nhà thờ như con bé. Tôi thấy khóe mắt mình cay xè, trong cái căn nhà nhỏ bé, nghèo nàn và đơn chiếc, trong cái lạnh và u buồn của một cuộc hôn nhân đổ vỡ, trong cái mất mát tình cha con của một cô bé 8 tuổi, tôi lại tìm thấy ánh sáng đức tin mạnh mẽ và hồng ân Chúa đang tuôn đổ cho tất cả.
Tiễn tôi ra bến xe Đà Lạt, Sen đưa vội bịch nylon đựng cơm nguội và nói với theo:
– Thanh nó biếu cô My. Nó bảo trời mùa này hay mưa, sẽ không có nắng để phơi cơm nguội.
Chúa ơi, xin cho con là một tia nắng sưởi ấm những hạt cơm nguội đơn sơ thanh khiết nơi hiên nhà bé Thanh. Xin cho con biết không ngừng nỗ lực để mang Chúa đến với những tâm hồn đang khao khát Chúa lạ thường . Amen!
Ngạo, San Jose