‘‘Trong đời, có hai ngày không nên quá lo âu, đó là ngày hôm qua và ngày mai ’’.
Tôi đọc dòng suy tư ấy từ một mảnh giấy vất trên bàn học trong thư viện sáng nay. Không biết ai là tác giả của một tâm tình đơn sơ mà sâu sắc quá. Nhẹ nhàng mà mãnh liệt biết bao! Khát vọng sống trọn giây phút hiện tại của một ai đó đã để lại trong tôi một niềm an ủi sâu lắng. Nó đong đầy cả một chân lý sống: sống cho hiện tại, sống với món quà Thượng đế trao ban trong giây phút này. Ngày hôm qua đã thuộc về lịch sử, và ngày mai thì vẫn luôn là bí ẩn. Rồi sẽ có một ngày trong đời không có ngày mai!
Tôi không thể thay đổi quá khứ, tôi cũng chẳng có thể sống cho ngày mai. Một quá khứ hạnh phúc, làm tôi nuối tiếc. Một quá khứ tội lỗi khiến tôi băn khoăn. Một tuơng lai mù tối, làm tôi lo âu. Một tương lai hứa hẹn, khiến lòng mình xôn xao. Quá khứ hay tương lai đều không cho tôi hạnh phúc trọn vẹn. Chỉ có ngày hôm nay, giây phút này, tại địa điểm này, và công việc này mới là sứ mạng đích thực, mới là lời mời gọi và đáp trả trong yêu thương.
Tôi gặp nơi mảnh giấy ấy cùng một tâm tình của Đức Hồng Y Nguyễn Văn Thuận lúc Ngài còn ở tù. Cảm nghiệm sâu sắc của phút giây hồng ân, Ngài viết lên những tâm tình thiết tha như thế: ‘‘Giây phút đẹp nhất là giây phút hiện tại. Chấm này nối tiếp chấm kia, ngàn vạn chấm thành một đường dài. Phút này nối tiếp phút kia, muôn triệu phút thành một đời sống. Chấm mỗi chấm cho đúng, đường sẽ đẹp. Sống mỗi phút cho tốt đời sẽ thánh. Đường hy vọng do mỗi chấm hy vọng. Đời hy vọng do mỗi phút hy vọng’’ (Đường Hy Vọng)
Cả hai tâm tình ấy đến với tôi khi cả nước đang xôn xao về cuộc khủng bố tuần qua. Mở một trang báo hôm nay, lắng nghe một mẫu tin từ truyền hình, tôi băn khoăn tự hỏi: Không biết cuộc chiến tranh đang diễn ra hôm nay rồi sẽ ra sao? Người ta đang đe dọa một cuộc chiến tranh hoá học trên đất nước này. Đất Mỹ có còn là nơi an toàn cho cuộc sống?
Có người thì hớn hở cho cuộc đánh trả ở Trung đông. Người khác thì lại lo âu cho một tương lai ảm đạm, hậu quả của trả thù trong nay mai. Nhiều người chuẩn bị, mua sắm thức ăn và nhiên liệu cần thiết dự trữ. Mẹ tôi cũng vội vã mua sắm những thức ăn cần thiết, chuẩn bị như cuộc chiến mùa Xuân 75 ở Việt Nam. Bà con ở quê nhà thì gọi phone khuyên mẹ nên về quê hương một thời gian cho an toàn.
Ai cũng mong an toàn. Nhưng ở đâu là an toàn? Đã có lần tôi ra đi khỏi đất nước để mong có chút an toàn. Bây giờ người ta khuyên trở về nơi đó để tìm sự an toàn. Mâu thuẫn quá! Nó giống câu chuyện hài hước của một Cha dòng Tên Ấn độ mà tôi vẫn mãi tâm đắc. Ngài kể :
Người đàn ông hối hả bước lên xe Bus. Vừa ngồi xuống, anh đặt ngay cái hộp lên đùi của mình. Thấy thế, anh tài xế hỏi ngay:
– Cái hộp gì trên đùi của anh vậy ?
Anh ta ngây thơ đáp:
– Dạ trái bom chưa nổ ạ .
Người tái xế tái mặt, mắng anh:
– Sao anh khờ vậy! Đừng để nó trên đùi. Dấu nó ngay dưới ghế đi … lẹ lên !!!
Cất trái bom dưới ghế, mong được an toàn.
Một an toàn tưởng tượng quá! Một an toàn đánh lừa! Thực tại của cuộc sống không cho tôi sự an toàn tuyệt đối. Dù đó là quê hương hay đang sống tha phương. Đời lữ hành không bảo đảm cung cấp nơi dừng chân an toàn mãi mãi. Sống là đi! Đi mới mong có sự sống. Đời là một chuỗi ngày du mục. Dù đi trong hy vọng, hay đi trong lo âu, tôi luôn phải đi.
– Nhưng đi đâu bây giờ? Tôi tự hỏi.
– Đi cho trọn ngày hôm nay !
– Thế còn ngày mai ?
– Đức Kitô đã bảo đảm ngày mai cho tôi:
‘‘Lòng anh em đừng xao xuyến! Hãy tin vào Thiên Chúa và tin vào Thầy.. . Thầy sẽ không để anh em mồ côi. Thầy đến cùng anh em’’ (Ga :14,18).
Đức Kitô đã đi qua những ngày bất an của thân phận làm người, và Ngài đọc được trong tôi những nỗi niềm băn khoăn. Tôi dường như tìm được niềm an bình từ lòng yêu thương săn sóc ấy. Trong dòng suy tư, tôi chợt thoáng nhớ những lời khôn ngoan trong kho tàng Ấn giáo mà các Guru dạy cho môn sinh của họ rằng:
Khi bạn hít một hơi thở dài, hãy ý thức mình đang hít một hơi thở dài. Khi bạn hít một hơi thở ngắn, hãy ý thức mình đang hít một hơi thở ngắn. Khi bạn hít một hơi thở vừa vừa, hãy ý thức mình đang hít một hơi thở vừa vừa. Luôn ý thức mình đang ở trong hiện tại’’
Những tâm tình ấy giúp tôi trở về với hiện tại. Đón nhận những gì mình đang có hôm nay. Hít thở cái bầu khí hôm nay như một hồng ân, và dâng trao ngày mai cho Đấng đang làm chủ tương lai. Rồi trong niềm tin tưởng phó thác, tôi mượn lời kinh xin ơn bình an để thì thầm trong Chúa:
Chúa ơi, xin ban cho con ơn bình an để chấp nhận những gì con không thể thay đổi – đó là thời tiết, thiên tai, là chiến tranh, là già nua bệnh tật, là mất mát rủi ro, v.v… Cho con ơn can đảm để sửa đổi những gì con có thể đổi thay – như lòng ích kỷ, như đố kị ghen tương, như lười biếng ươn hèn hay đời sống tội lỗi với những đam mê, v.v… Nhưng cũng xin cho con ơn khôn ngoan để phân biệt điều gì con có thể thay đổi, và điều gì con không thể thay đổi, để rồi sống từng ngày, từng phút giây – an vui và trọn vẹn.
Nguyễn Thảo Nam