Ngày 3, tháng Giêng, năm 2007
Hôm sinh nhật của Má vừa qua, có nhiều anh chị em về đông đủ, ngoại trừ chị H. và một số anh chị khác còn bên Việt Nam không sang được. Sau khi Má thổi nến, con định chúc mừng và nói vài lời với Má. Con muốn kể cho Má nghe một chuyện con đã giữ kín từ lâu, hơn 35 năm qua. Nhưng không biết điều gì làm con ngại ngùng, và một lần nữa con giữ lại điều ấy trong con…
Mấy hôm nay lòng con lo lắng, bồn chồn vì biết ngày mổ của Má đã gần. Hôm qua hai vợ chồng con đến thăm Má, thấy Má ngồi ăn chuối, nói chuyện huyên thuyên, lòng con thấy vui vì thấy Má lạc quan, có vẻ không lo lắng mấy về chuyện mổ xẻ, (con nghĩ vậy). Má kể những điều bác sĩ dặn dò: ăn nhiều chuối, uống thuốc cho có đủ chất potassium, rồi trở lại tái khám lần nữa trước khi mổ. Đến khi Má kể bác sĩ hỏi Má nếu cuộc giải phẩu không thành công, ai sẽ lo chuyện mai táng cho Má? Lòng con chùng xuống, thật buồn khi nghe các lời ấy, Má ơi! Chuyện đó có thể xẩy ra cho bất cứ ai. Không ai biết trước được. Như hôm rồi, con chó Pinol của anh hai đi mổ mắt, không hiểu sao nó chết luôn! Anh hai nhớ nó và khóc hoài. Con nhớ đến chuyện của nó rồi nghĩ đến Má mà lòng càng lo lắng hơn. Có khi nào hôm qua là ngày sau cùng hai mẹ con mình gặp nhau không Má? Con nghĩ quẩn rồi phải không Má?
Sáng nay Má trở lại tái khám, và bác sĩ hẹn ngày mai cho Má nhập viện để mổ. Con bỗng thấy mình không còn giờ nữa. Không còn giờ để dây dưa giữ câu chuyện mà con muốn kể cho Má nghe từ lâu. Mâu thuẫn qúa phải không Má khi con muốn kể chuyện cho Má nghe, mà cứ ấp a, ấp úng, ngập ngừng hoài. Con chưa bao giờ bày tỏ, tâm sự tình cảm của con dành cho Má, nên con không biết bắt đầu từ đâu. Người Việt mình thường giấu kín nỗi lòng và ít khi nào dám thố lộ tình cảm cho nhau, nhất là tình yêu giữa cha mẹ và con cái. Họ trì hõan cho đến khi người kia qua đời rồi than khóc, nuối tiếc vì không còn dịp để nói lên lời yêu thương, tha thứ, hay những nỗi niềm chất chứa bao lâu nay. Đêm nay con nhủ lòng sẽ thức viết cho Má. Kể cho Má nghe tại sao con chọn con đường phục vụ, muốn tận hiến đời mình cho Giáo Hội, và tình cảm con dành cho Má.
…Một buổi trưa hè, có lẽ là ngày cuối tuần vì Má không phải đi làm, lúc đó khoảng 2 hay 3 giờ trưa, Má nằm một mình co ro trên bộ ván nâu bóng lưỡng, im lặng chịu đựng cơn đau bao tử đã hoành hành hai hôm. Má bị đau bao tử nhiều năm, uống bao nhiêu thuốc vẫn không khỏi, nên bệnh cứ tái đi, tái lại. Có lẽ vì quen chịu đựng, nên Má chẳng buồn rên xiết. (Viết đến đây, con khám phá ra một điều là chưa bao giờ con nghe Má rên rỉ mỗi khi bị đau bao tử.) Lúc đó con chừng 10 tuổi. Thấy Má đau, nhưng con không biết phải nói và làm điều gì để giúp Má nguôi ngoai cơn đau, ngoại trừ đứng lởn vởn chờ xem Má cần giúp lặt vặt hay không. (Con trai dở, thua con gái là chỗ đó, không biết bộc lộ tình cảm, nói vài lời trìu mến đến người mình thương.) Trong lúc Má đang nằm, bà Phấn sang nhờ Má giúp nấu dùm mấy món ăn, vì gia đình bà có tiệc chiều hôm đó. Có lẽ bà ta vô tình không biết Má đang bị đau bao tử nên mới nhờ Má. Không một chút lưỡng lự, Má ngồi dậy, xỏ dép đi theo bà Phấn qua giúp nấu dùm vài món cho bà.
Má kính yêu của con,
Đó là câu chuyện con muốn kể cho Má nghe bấy lâu nay. Có lẽ Má chẳng bao giờ nhớ đến chuyện này. Câu chuyện thật ngắn, nhưng nó đã in dài, sâu trong tâm trí con bao nhiêu năm nay. Má đã gieo vào lòng con “hạt giống phục vụ”. Hạt giống này đã lớn, thành cây và đang sinh hoa trái, thưa Má!
Đôi lúc con không biết tại sao con lại thích đi làm các công việc thiện nguyện. Những công việc không lương, bỏ thêm tiền túi (đổ xăng, trả tiền qua cầu khi đi thăm các trại tù ở xa, hay mua quà cho các em trong lớp giáo lý…) và đôi lúc còn bị trách, giận hờn. Con nhớ có lần N., vài người bạn trong nhóm Kinh Thánh và con đi đến nhà thờ Saint Patrick ở San Jose phụ bếp, sắp xếp bàn ghế, rồi đứng múc thức ăn cho các người nghèo. Vì đông người, nên mỗi món con múc cho mỗi người một muỗng, hay một phần nhỏ. Hôm đó có bánh mì ăn với bơ, và theo tiêu chuẩn mỗi người chỉ được một miếng. Có một ông xin con hai miếng bánh mì. Con nói không được vì còn nhiều người sau ông. Nếu ông trở lại lần thứ hai và còn dư con sẽ cho ông thêm một miếng. Ông ta không vui, tỏ vẻ bực tức, nói lẩm bẩm trong miệng, rồi bỏ đi. Lần khác, trong lúc ngươi ta đang ngồi ăn, con đi từng bàn một hỏi ai muốn uống sữa hay nước chanh đường để con rót cho họ. Ông kia muốn uống sữa, nhưng con rót lộn nước chanh cho ông. Con xin lỗi và đem cho ông ly sữa khác, nhưng ông gạt ly qua một bên không thèm uống thứ gì chiều hôm đó. Con thấy hơi buồn vì chút bất cẩn của mình làm ông ta mất buổi ăn ngon…
Nhìn lại quãng đời đã qua, bắt đầu khi còn bé, con thấy mình đã dấn thân trên con đường phục vụ rồi. Mỗi buổi chiều khoảng 4 giờ rưỡi, con đã có mặt ở nhà thờ quét bụi các dẫy ghế, rồi chuẩn bị giúp lễ sau đó. Con không nhớ đã giúp lễ được bao nhiêu năm. Con chỉ nhớ đến khi Cộng Sản vào chiếm nhà thờ làm chỗ ở của họ, con ngưng giúp lễ, ngưng những sinh họat con ưa thích. Khi vượt biên sang trại tị nạn, con vào ca đoàn hát lễ mỗi ngày. Hơn bốn tháng ở bên đảo, con không bỏ một thánh lễ nào cả. Tuy không còn giúp lễ, nhưng con vẫn đến nhà thờ sớm phụ các việc lặt vặt trong nhà thờ. Cuối tuần, con đi vào nhà thương thăm viếng bệnh nhân, dọn dẹp hay làm bất cứ việc gì họ bảo mình làm. Sang đến Mỹ bao nhiêu năm nay, khi còn độc thân cho đến lúc lấy vợ, những ngày cuối tuần con chỉ quanh quẩn trong khuôn viên nhà thờ dạy giáo lý, hát lễ. Hạnh phúc cho con gặp được N., người cùng chí hướng với con. Con có thêm một người bạn đồng hành.
Con thấy cuộc đời mình như dính liền với ơn gọi phục vụ. Lập gia đình rồi, nhưng con vẫn cảm thấy có gì thôi thúc con muốn dấn thân, bước thêm một bước nữa. Theo học chương trình Phó Tế hơn mấy năm nay tuy vất vả phải đọc sách, làm bài, nhưng con vẫn cảm thấy vui và tiếp tục muốn đi cho trọn con đường này. Hai vợ chồng con ước vọng khi Q. và V. đã trưởng thành, có việc làm, tự lo thân được, lúc đó chúng con sẽ xin đi làm việc thiện nguyện ở các nước nghèo. Con không tả được niềm vui khi đi phục vụ. Nó man mác như làn gió nhẹ, triền miên như các ngọn sóng dập dìu vỗ bờ không bao giờ dứt…
Má thương của con,
Con không bao giờ quên được hình ảnh của buổi trưa hè năm xưa. Cám ơn Má đã cho con bài học vỡ lòng thế nào là phục vụ: quên mình, không do dự hay lưỡng lự khi giúp đỡ bất cứ ai. Những gì con đã, đang và hy vọng sẽ tiếp tục làm sau này cho Giáo Hội, gia đình, hay tha nhân là những hoa trái do chính Má đã vun trồng. Con cám ơn và thương Má thật nhiều vì Má không chỉ cho con đời sống, mà còn cho con một gương sống yêu thương, quên mình để phục vụ tha nhân.
Con của Má,
T.B.